فلزات به طور طبیعی تمایل به خوردگی دارند و فلز موجود در پایانه های باتری ماشین شما نیز از این قاعده مستثنی نیست. در واقع، خوردگی پایانه های باتری یکی از شایع ترین علل مشکلات الکتریکی و کاهش عملکرد باتری در خودروها است. اما فقط به این دلیل که خوردگی رایج است، به این معنی نیست که باید به عملکرد ضعیف باتری بسنده کنید. بیاموزید که چرا خوردگی باتری اتفاق می افتد، چگونه آن را شناسایی کنید، و در مورد پایانه های باتری سولفاته شده چه باید کرد.
خوردگی ترمینال باتری برای خودرو مضر است و می تواند مشکلاتی را در سیستم الکتریکی ایجاد کند. همچنین ترمینال های خورده شده باتری می توانند باعث مشکلاتی در راه اندازی خودرو شوند. حتی خوردگی جزئی نیز می تواند خروجی دینام را تا 30 درصد کاهش دهد و حتی می تواند سیستم شارژ خودرو را تحت فشار قرار دهد و باعث خرابی های اولیه شود.
هنگام استارت، مقاومت اضافی باعث می شود میل لنگ کندتر شده، سیم پیچ موتور استارت بیش از حد گرم شده و استارت خراب شود. با تعویض ترمینال های قدیمی و یا خورده شده می توان از خرابی های زودرس جلوگیری کرد.
به طور کلی خوردگی ترمینال باتری باعث مشکلات زیر می شود:
- سخت روشن شدن خودرو
- روشن نشدن خودرو
- گرم شدن بیش از حد موتور استارت
- خرابی موتور استارت
- کاهش خروجی دینام
- کم شارژ شدن باتری
- خرابی وسایل الکتریکی خودرو
خوردگی ترمینال باتری ماشین چیست؟
احتمالاً هنگام باز کردن کاپوت با یک ماده سفید و آبی روی ترمینال باتری مواجه شده اید. باتری ماشین برای عملکرد مناسب ماشین حیاتی است. باتری ماشین وظیفه تامین انرژی برای راه اندازی خودرو و تمامی قطعات الکتریکی را برعهده دارد. خوردگی، که غالباً به شکل پودر سفید (سولفات سرب) ایجاد می شود، مقاومت اضافی ای ایجاد می کند و میزان جریان الکتریکی را که می تواند به موتور برای روشن شدن ماشین برسد را کاهش می دهد.
چه چیزی باعث خوردگی ترمینال باتری می شود؟
خوردگی ترمینال باتری ناشی از خروج بخار هیدروژن از داخل باتری است. دودها باعث ایجاد یک محیط خورنده و تجمع نمک هایی از جمله سولفات سرب و سولفات مس مایل به آبی می شوند.
باتریها از طریق یک سری واکنشهای شیمیایی، اسید سولفوریک را به الکتریسیته تبدیل میکنند که از طریق پایانههای باتری به به سمت موتور هدایت می شود تا آن را روشن نماید. هنگامی که موتور روشن می شود، دینام وظیفه تامین انرژی خودرو و عملکردهای الکتریکی آن را بر عهده می گیرد.
هنگامی که یک باتری خورده می شود، انرژی با قدرت کمتری از طریق پایانه های آن جریان یابد و باعث می شود قدرت باتری کاهش یابد. شایع ترین علت خوردگی باتری ناشی از الکترولیت یا بخار الکترولیت است که از بالای باتری خارج می شود. گاز هیدروژن، که به طور طبیعی از باتری آزاد می شود، ممکن است باعث متراکم شدن الکترولیت در بالای باتری شود.
نوع دوم خوردگی بین کابلها و پایههای پایانه باتری رخ میدهد، زیرا آنها انواع مختلفی از فلزات هستند. نوع سوم خوردگی که به عنوان سولفاته شدن شناخته می شود در طول زمان در داخل باتری رخ می دهد.
شایع ترین علت خوردگی ترمینال باتری نشت هیدروژن یا الکترولیت از باتری است. همچنین می تواند ناشی از شارژ بیش از حد باتری خودرو توسط دینام در مدت زمان طولانی باشد.
عمر باتری، شارژ بیش از حد یا کم، و قرار گرفتن بیش از حد در معرض عناصر خاص (مانند نمک یا رطوبت) همگی باعث میشوند باتری خودرو سریعتر خورده شود. علاوه بر این، از آنجایی که اسید باتری به طور اجتناب ناپذیری گاز هیدروژن و بخار الکترولیت را آزاد می کند، خوردگی را نمی توان به طور کامل متوقف کرد، اما می توان با مراقبت مناسب باتری آن را به تاخیر انداخت.
در ادامه دلایل خوردگی و سولفاته شدن باتری خودرو را بررسی میکنیم.
نشت گاز هیدروژن
باتری اسید را به جریان الکتریکی تبدیل می کند. ممکن است که گاز هیدروژن از باتری نشت کرده و به بیرون راه یابد. در این صورت با مواد دیگر واکنش نشان می دهد و دچار خوردگی ترمینال باتری می شوید.
بسته به اینکه خوردگی کدام طرف تشکیل می شود، می توان مشکل باتری را تشخیص داد. اگر رسوبات روی ترمینال منفی باشد نشانه کم شارژی است در حالی که اگر روی ترمینال مثبت باشد به دلیل شارژ بیش از حد است.
نشت الکترولیت
این مشکل بیشتر برای باتری های سرب اسید است. به دلیل سن یا آسیب دیدگی باتری، الکترولیت می تواند نشت کند و روی پایانه های باتری جمع شود. اگر اسید باتری را بیش از حد پر کنید، احتمال نشت الکترولیت افزایش می یابد.
واکنش شیمیایی در گیره های مسی
مس رسانای خوبی است و به راحتی خورده نمی شود. با این حال، هنگامی که جریان الکتریکی از پایانه های مسی عبور می کند، سولفات مس تولید می شود که منجر به خوردگی ترمینال باتری می شود. رسوب مایل به آبی روی پایانه های مس می تواند نشان دهنده سولفات مس باشد. سولفات مس جریان الکتریسیته را به خوبی هدایت نمی کند و به همین دلیل باعث مشکل در راه اندازی خودرو می شود.
شارژ بیش از حد
اگر دینام باتری ماشین را بیش از حد شارژ می کند، ممکن است باعث خوردگی پایانه های باتری ماشین شما شود. هنگامی که خودرو روشن است، ولتاژ باتری را با یک مولتی متر بررسی کنید تا مطمئن شوید که هنگام روشن کردن موتور، بیش از 14.5 ولت شارژ نمی شود.
تشخیص خوردگی باتری ماشین
- به علائم خوردگی باتری توجه کنید.
خوردگی باتری کاملا مشخص است. اگر متوجه علائم خرابی باتری مانند کند شدن موتور، کم نور شدن چراغهای جلو، یا روشن نشدن خودرو شدید، ممکن است باتری دچار خوردگی شده باشد.
البته این علائم میتواند ناشی از مشکلاتی غیر از خوردگی باتری باشد – مانند خرابی سیستم جرقه زنی شمعها یا خرابی استارت، که میتواند باعث کند شدن میل لنگ و موتور میشود.
با یک بررسی بصری می توانید تشخیص دهید آیا مشکل از باتری و خوردگی سرباتری هاست یا نه!
- باتری را به صورت بصری بازرسی کنید.
خوردگی باتری معمولاً قابل مشاهده است، به این معنی که می توانید خودتان آن را بررسی کنید! خودرو را خاموش کرده و سوئیچ را دربیاورید، اجازه دهید ماشین خنک شود و سپس کاپوت را باز کنید. مکان باتری را پیدا کنید و همه قسمت های آن را بررسی کنید. کابل های فرسوده، قاب باتری متورم، نشتی و خوردگی و همه این موارد را چک کنید.
نحوه رفع خوردگی ترمینال باتری
اکنون که می دانیم چه چیزی باعث خوردگی باتری خودرو می شود، باید بدانیم چگونه آن را برطرف کنیم. روش های مختلفی برای تمیز کردن پایانه های باتری وجود دارد.
در ویدیو زیر می توانید نحوه تمیز کردن پایانه های باتری ماشین را مشاهده کنید.
محلول جوش شیرین – آب
اگر می خواهید سولفات مس را از پایانه ها جدا کنید، به مقداری محلول آب جوش شیرین و یک برس نیاز دارید. ابتدا مطمئن شوید که خودرو خاموش است. سپس پایانه های باتری را بردارید و از برس برای پاک کردن خوردگی استفاده کنید.
محلول جوش شیرین را بر روی پایانه ها بریزید و اندکی صبر کنید. پس از اتمام، پایانه ها را با مقداری آب تمیز کنید. برای جلوگیری از تجمع مجدد رسوبات می توانید بر روی ترمینال های باتری گریس بمالید.
نوشابه
بیشتر نوشابه هایی که مصرف می کنیم مقداری اسید کربنیک در آنها وجود دارد. مقداری از نوشابه را روی پایانه ها بریزید و از یک اسفنج نرم استفاده کنید تا محلول و باقی رسوبات را از روی پایانه ها پاک کنید. در مواقعی که جوش شیرین در دسترس نباشد نوشابه جایگزین مناسبی برای پاک کردن رسوبات از ترمینال های باتری است.
تمیز کردن خوردگی سخت
اگر باتری دارای خوردگی بیش از حد روی ترمینالها باشد، باید از محلول جوش شیرین و آب و یک مسواک یا برس استفاده کنید.
ابتدا پایانه ها را از باتری جدا کنید. برای این کار ابتدا کابل منفی و سپس کابل مثبت را جدا کنید. محلول جوش شیرین را در ظرفی ریخته و پایانه ها را در محلول قرار داده و حدود 20 دقیقه بگذارید تا خیس بخورد.
سپس پایانه ها را خارج کرده با برس رسوبات باقی مانده را چاک کنید. بعد از آن با آب پایانه ها را تمیز کنید. همچنین می توانید از کاغذ سنباده برای تمیز کردن پایانه ها استفاده کنید. در آخر هم می توانید مقداری گریس یا وازلین بر روی ترمینال ها زده تا از تجمع مجدد رسوبات جلوگیری کنید. سپس کابل ها را مجدد به باتری متصل کنید. برای اتصال از کابل قرمز شروع کنید.
چگونه از خوردگی باتری جلوگیری کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از خوردگی ترمینال باتری این است که مطمئن شوید دینام باتری خودرو را بیش از حد شارژ نمی کند. همچنین می توانید از اسپری های ضد خوردگی نیز برای جلوگیری از خوردگی استفاده کنید.
تعویض باتری ماشین
از آنجایی که نشتی باتری ماشین باعث خوردگی زیاد باتری می شود، ممکن است لازم باشد باتری ماشین خود را تعویض کنید. لازم است باتری ماشین را هر 3سال تعویض کنید تا در بهترین عملکرد را داشته باشد.
شارژ باتری
یکی از دلایل خوردگی ترمینال باتری، شارژ بیش از حد یا کم شارژ شدن باتری است. دفترچه راهنمای سازنده اغلب دارای ولتاژ باتری توصیه شده است. همچنین ولتاژ خودرو را در حالت روشن با مولتی متر چک کنید. اگر ولتاژ دینام بیشتر از 14.5 ولت است احتمالا مشکل از دینام است.
برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله مشکلات دینام ماشین را مطالعه کنید.
اسپری های ضد خوردگی
اسپری های مختلفی برای جلوگیری از خوردگی ترمینال در بازار موجود است. در صورت گران بودن اسپری ها می توانید از وازلین یا گریس نیز استفاده کنید.