تابش مستقیم نور و گرمای خورشید به باتری ماشین یا قرار گرفتن خودرو در مکان های گرم، منجر به تبخیر مایع درونی باتری خودرو می شود. از آنجا که افزایش دما موجب افزایش جنب و جوش مولکول ها و انجام واکنش های مختلف شیمیایی می شود و طی این مجموعه واکنش ها ممکن است ساختار بندی این مواد تغییر یافته و باعث ایجاد اختلال در عملکرد صحیح باتری ماشین شود، لذا مراقبت از باتری ماشین در فصول گرم سال جز کلیدی ترین و مهم ترین مراحل در سلسله مراتب مراقبت های فنی از خودرو به شمار می آید. به همین دلیل است که نباید از تاثیر آفتاب در باتری خودرو چشم پوشی کرد.
آب و هوای گرم چقدر بر باتری ماشین تأثیر می گذارد؟
همانطور که برای حفظ عملکرد بدن خود در گرما به مایعات متکی هستید، باتری ماشین نیز همینطور است. اسید سولفوریک و آب، مایع باتری را تشکیل می دهند که واکنش شیمیایی را ایجاد می کند و باعث ایجاد نیرو و روشن شدن خودرو می شود. دمای بالا می تواند باعث تبخیر این مایع شود.
وقتی مایع باتری خیلی کم می شود، باتری شارژ خود را از دست می دهد، به این معنی که به خوبی کار نمی کند و می تواند به طور کامل از کار بیفتد. سطوح پایین مایع همچنین می تواند باعث آسیب برگشت ناپذیر به ساختار داخلی باتری شود. در حالی که باتری ها به طور طبیعی در طول زمان سولفاته می شوند، گرما و کمبود مایع الکترولیت می تواند روند را تسریع کند.
آزمایشهای باتری نشان دادهاند که به ازای هر 10 درجه سانتیگراد دمای محیط افزایش مییابد، عمر باتری یک خودروی معمولی تقریباً به نصف کاهش مییابد. یک باتری که ممکن است ده سال در دمای 25 درجه دوام بیاورد، ممکن است فقط برای 5 سال در دمای 33 درجه دوام بیاورد، و اگر دما به 40 افزایش یابد، این طول عمر به دو سال و نیم کاهش می یابد.
اما برای درک تاثیر گرما برروی باتری خودرو لازم است با نحوه کار آن آشنا شوید.
همچنین برای آشنایی با نگهداری از خودرو در فصل تابستان می توانید مقاله لینک شده را مطالعه نمایید.
باتری خودرو چگونه کار می کند؟
باتری خودرو یک دستگاه الکتروشیمیایی است که از الکترودهایی ساخته شده است که بار الکتریکی را ذخیره میکند. الکترودهای مثبت و منفی هر دو در باتری گنجانده شده اند. این صفحات الکترودی درون مایع الکترولیت قرار دارند که باعث ایجاد واکنش های شیمیایی می شود. واکنش شیمیایی که در باتری انجام می شود منجر به تولید برقی می شود که برای روشن کردن ماشین، راه اندازی رادیو و چراغ ها و عملکرد شیشه های برقی و سایر لوازم جانبی استفاده می شود.
اکنون که فهمیدید باتریها چگونه کار میکنند، بیایید نگاهی به نحوه تعامل گرما با باتری و آسیب رساندن به آن بیندازیم.
چگونه گرما باعث بروز صدمه در باتری ماشین میشود؟
عوامل زیادی وجود دارد که منجر به بروز صدمه در باطری میشود که یکی از آنها فصل گرما است. گرمی هوا عامل مهم تبخیر مایع درون باتری است. این اتفاق در زمانی که کولر ماشین روشن است فشار بیشتری را به باتری وارد میکند. جوش آوردن باتری به دلیل گرما نیز مشکل دیگری است که در هوای گرم شاهد وقوع آن هستید. در این شرایط دمای مایع اسیدی درون باتری به شدت بالا میرود.
آپشنهایی که در ماشین وجود دارد و مهمترین آنها کولر یا بخاری است عامل دیگری در بروز صدمه به باتری ماشین است. استفاده زیاد از آنها به باتری فشار میآورد و باعث خراب شدن آن میشود. بعد از آن میتوان به سیستم پخش، اتصال گوشی موبایل یا تبلت یا جی پی اس و غیره اشاره کرد.
همچنین عوامل زیر باعث خرابی باتری در تابستان و گرما می شود.
- تبخیر داخلی: باتری ماشین به الکترولیت ها (معمولا آب و اسید سولفوریک) برای سوخت رسانی به فرآیند شیمیایی داخلی خود متکی است. این مایعات حیاتی در گرمای تابستان شروع به تبخیر می کنند. بدون این مایعات، باتری به ناچار شروع به از کار افتادن می کند.
- خوردگی: گرمای زیاد و تبخیر مایع الکترولیت همچنین خوردگی و اکسیداسیون طبیعی باتری را تسریع می کند.
- سولفاته کردن: پس از هر بار شارژ باتری، مقدار کمی سولفات سرب روی صفحات سربی که در اکثر باتری ها یافت می شود، باقی می ماند (این فرآیند سولفاته شدن نامیده می شود). گرما همچنین می تواند سولفاتاسیون را تسریع کند که منجر به خرابی باتری می شود.
- شاژ بیش از حد باتری: گرما باعث می شود سیستم شارژ باتری خراب شود و باتری بیش از حد شارژ شود. مانند تمام وسایل الکترونیکی، شارژ بیش از حد می تواند طول عمر باتری را کاهش دهد.
شیوه های تشخیص آسان خراب بودن باطری ماشین
نشانه ها و علائم خرابی باتری خودرو به شرح زیر است:
- درصورت بروز استارت های ناموفق و عدم شنیدن هندل زدن ماشین، شما در حقیقت با یکی از نشانه های برجسته و مهم خرابی باتری خودرو مواجه هستید.
- استارت های نامرتب و یکی در میان از دیگر نشانه هایی است که احتمال خرابی باتری را یادآور می شود.
- هندل زدنی که با روشن شدن ماشین همراه نیست.
- استفاده مداوم و غیر اصولی از روش هایی نظیر باتری به باتری کردن ماشین ها.
- عدم روشن شدن چراغ های ماشین.
- عدم ارسال برق به پشت فرمان خودرو.
- عدم ایجاد استارت های مناسب پس از خاموش بودن طولانی مدت موتور ماشین.
هشدار: به هنگام انجام روش های تشخیصی برای پی بردن به وجود یا عدم وجود ایراد و آسیب در باتری خودرو عینک ایمنی مخصوصی را به چشم خود بزنید، با پوششی مناسب دست ها و بدن خود را بپوشانید و فلزاتی مانند زیورآلات را از خود جدا کنید.
در ویدیو زیر مشکلاتی که ممکن است در تابستان برای باتری خودرو به وجود بیاید توضیح داده شده است.
راهکارهای مناسب برای مقابله با خرابی باتری در تابستان
همانطور که متوجه شدید گرمای تابستان باعث خرابی زودرس باتری خودرو می شود. کارهای زیادی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا باتری را در بهترین حالت کارکرد نگه دارید.
تمیز بودن باتری را بررسی کنید
خاک و زباله را از بالای باتری دور نگه دارید. تجمع چربی و کثیفی می تواند انرژی باتری را تخلیه کند. به طور معمول باتری را از نظر کثیفی بررسی کنید و فوراً هرگونه تجمع آلودگی را از بین ببرید.
مراقب خوردگی باشید
دمای بالای تابستان به معنای افزایش گرما در موتور وسیله نقلیه است. این گرمای افزایش یافته می تواند باعث خوردگی داخل باتری شود که می تواند منجر به مهار جریان شود. باتری خود را به طور منظم برای علائم خوردگی بررسی کنید. هر گونه خوردگی را با یک برس مسی یا یک پد شستشو تمیز کنید.
سطح آب باتری را بررسی کنید
در یک باتری سرب اسید، گرمای تابستان می تواند باعث تبخیر آب از الکترولیت شود. سطح آب هر سلول را بررسی کنید و در صورت کم بودن، دوباره با آب مقطر پر کنید.
باتری را از نظر آسیب فیزیکی بررسی کنید
باتری را از نظر علائم نشتی، ترک یا برآمدگی بررسی کنید. اگر متوجه هر یک از این مشکلات شدید، وقت آن است که باتری خود را قبل از اینکه شما را در میانه جاده بگذارد، تعویض کنید.
باتری را برای سرویس به تعمیرگاه ببرید
قبل از گرم شدن تابستان، از مکانیک بخواهید باتری و سیستم الکتریکی را بررسی کند. در صورت وجود مشکل، آنها می توانند مسائل را قبل از تبدیل شدن به مشکلات بزرگتر تشخیص دهند.
از خالی شدن باتری جلوگیری کنید
خاموش بودن ماشین در طولانی مدت نیز دردسرساز است و بر روی کارکرد باطری ماشین تاثیر منفی دارد. وقتی تا چند روز یا بیشتر ماشین بی حرکت بماند شارژ باتری کم شده و از شارژ خالی میشود. اگر اطمینان دارید که تا چند روز از ماشین خود استفاده نمیکنید قبل از هر کاری آن را کامل شارژ کرده، از ماشین جدا کنید و در صندوق عقب بگذارید.
اتصالات باتری را بررسی کنید
مطمئن شوید که باتری به طور ایمن در جای خود نصب شده است و کابل ها محکم وصل شده اند. اگر باتری به درستی نصب نشده باشد، شاهد کاهش عملکرد آن خواهید بود.
همچنین راهکارهای کوچک دیگری هم هستند که به شما در نگهداری مناسب از باتری در تابستان کمک می کنند.
- خنک نگه داشتن باطری در فصل گرما یکی از ملزومات است. توقف ماشین در زیر نور آفتاب به مدت طولانی موجب بروز صدمات میشود. گرما به تبخیر شدن مایع درون باتری و فرسایش شبکههای داخلی کمک میکند و در نهایت منجر به کاهش عمر مفید باتری خواهد شد. ماشین خود را در طول روز در یک پارکینگ یا مکان سایه دار پارک کنید
- تعداد سفرهای کوتاهی که با ماشین انجام میدهید را محدود کنید تا باتری شما به طور کامل شارژ شود. رانندگی و جابهجایی در مسیرهای کوتاه، لزوم نیاز به استارت زدن های مداوم را افزایش می دهند. لازم به ذکر است که خاموش کردن ماشین به شکل پیدرپی و خصوصا خاموش کردن آن به هنگام توقف در مسیرهای پر ترافیک به امید مصرف سوخت و انرژی کمتر، جز روش هایی است که نه تنها به ذخیره صحیح انرژی کمک نمی کند بلکه باعث ایجاد فشار مضاعف بر باتری میشود و سبب می شود که دینام برای دوباره شارژ کردن باتری به زمان بیشتری احتیاج پیدا کند.
- وقتی موتور خودرو خاموش است از رادیو، شارژر یا سایر وسایل الکترونیکی استفاده نکنید